Bỏ cấm hôn phối đồng giới để chống kỳ thị

Cô gái gốc Hà Nội Nguyễn Hải Yến và người bạn đời tên Hương (Ảnh: Dương Tùng) Bộ Tư pháp vừa trình chính phủ xin ý kiến về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hôn nhân và Gia đình. Một trong những nội dung gây để ý trong Dự án Luật HN&GĐ (sửa đổi) được Bộ Tư pháp đề xuất là bãi bỏ quy định về cấm thành hôn giữa những người cúng giới tính. Đổi thay thái độ Tuy nhiên, nội dung dự thảo nêu rõ “hôn phối là việc nam và nữ xác lập quan hệ vợ chồng theo quy định của Pháp luật về điều kiện hôn phối và đăng ký thành thân.” Theo Bộ Tư pháp trong Luật HN&GĐ sửa đổi, Nhà nước vẫn không thừa nhận việc kết hôn giữ những người cùng giới tính. Mặt khác, Ban soạn thảo đã bổ sung thêm quy định việc giải quyết hậu quả của việc chung sống như vợ chồng cùng giới tính. Dự thảo Luật cũng quy định được vận dụng các quy định về giải quyết hậu quả của nam, nữ sống chung như vợ chồng. Tại cuộc Họp báo công tác tư pháp quý II/2013, vấn đề được nêu ra là, “cấm” và “không nhận” thì khác gì nhau. Có chăng chỉ là “bình mới rượu cũ”? Tuy nhiên, ông Dương Đăng Huệ, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự-Kinh tế (Bộ Tư pháp) cho rằng, chuyển từ “cấm” sang “không thừa nhận” có ý nghĩa rất lớn. Mặc dù bản tính không khác đi, nhưng sự đổi thay từ ngữ chính là đổi thay thái độ của cộng đồng với người đồng giới. Theo ông Huệ, từ “cấm” nghe rất nặng nề, có tức thị không cho phép bất cứ sự hỗ tương nào. Còn “không thừa nhận” là vẫn cho phép người đồng giới quan hệ, qua lại, sống chung nhưng không công nhận trên giấy má mà thôi. Nếu ai đó đặt câu hỏi, “hai người đàn ông, hoặc hai người nữ giới đến cơ quan quốc gia xin đăng ký hôn phối” có được không. Ông Huệ khẳng định là chưa thể giải quyết. Bởi Luật vẫn chỉ dấn “hôn phối là sự liên kết giữa một người đàn ông và một người nữ giới”. Nhiều cặp đôi đồng giới mong muốn được xác nhận "vợ-chồng" (Ảnh: Dương Tùng) Chưa thể dìm ngay Ông Dương Đăng Huệ cũng cho biết, bây giờ, toàn thế giới mới chỉ có 11 nước thừa nhận thành hôn đồng giới. Pháp là nước thứ 11, dấn cách đây không lâu. Dù rằng các nước này đã chuẩn bị cho việc nhấn hôn nhân đồng giới từ nhiều năm, nhưng khi Tổng thống ký quyết định, đã vấp phải những phản ứng từ dư luận. Nhiều cuộc biểu tình phản đối đã diễn ra. Ông Huệ phân tách thêm, ngoài việc bỏ “cấm hôn phối đồng giới”, Luật sẽ có những biện pháp để chống kỳ thị đối với người đồng tính. Mặt khác, Luật đã bổ sung những cơ sở pháp lý để giải quyết những vấn đề nảy sinh, hậu quả đời sống của họ. Theo ông Huệ, đây là vấn đề phức tạp. Việc bổ sung một số điều can dự đến người đồng tính được Ban soạn thảo đưa ra trong Dự án Luật Hôn nhân và Gia đình (sửa đổi) là hiệp với với điều kiện phát triển kinh tế, nhận thức xã hội Việt Nam hiện nay. Trước đó, Ông Nguyễn Hồng Hải (Trưởng phòng luật pháp Dân sự - Vụ Pháp luật Dân sự Kinh tế - Bộ Tư pháp) cho biết, nhiều người quan điểm cũng cho rằng Luật chưa công nhận cần bổ sung các quy định về người đồng tính (trước đây chưa có). Một mặt, điều này ngăn ngừa thái độ kỳ thị với người đồng tính, mặt khác tạo cơ sở pháp lý giải quyết các quan hệ về tài sản, con cái (nếu có) trong trường hợp họ sống chung với nhau như vợ chồng. Chưa thể dìm vì theo quan niệm truyền thống, người Việt dựng vợ, gả chồng của từ hàng ngàn năm nay phải là quan hệ tình cảm giữa nam và nữ. Quan niệm đó đã ăn sâu vào tâm thức của người Việt. Việc dấn hôn phối đồng giới phải có lịch trình, bước đi phù hợp, chưa thể đưa vào luật ngay bây chừ. Với từng lớp Việt Nam giờ, bước đi thích hợp nhất là Nhà nước không nên can thiệp hành chính vào quyền được sống theo bản dạng giới của người đồng tính. Quốc gia cần có những quy định thích hợp để giúp họ giải quyết ổn thỏa các hậu quả pháp lý của việc sống chung. Điều đó cũng bảo đảm sự ổn định các quan hệ tầng lớp.